Học đại học hay học nghề - hướng đi nào tốt nhất cho tương lai của bạn?

Học đại học hay học nghề là sự trăn trở rất nhiều năm của các em học sinh cũng như các bậc cha mẹ, chọn hướng đi nào khi mà tỉ lệ sinh viên thất nghiệp hoặc làm trái ngành ngày càng tăng cao như hiện nay? Sau đây là những quan điểm của IDC dựa trên những số liệu phân tích và chứng minh của một số tổ chức, sau khi đọc bài này cho dù bạn quyết định như thế nào thì chúng tôi vẫn khuyên bạn nên theo đuổi đam mê và xem xét về năng lực của bản thân, khả năng tài chính của gia đình khi chọn cho mình một hướng đi trong tương lai, cho dù đó là con đường đại học hay học nghề.

Chọn học nghề hay học đại học là một câu hỏi không dễ giải đáp cho các bậc phụ huynh và học sinh hiện nay. Trong khi nhiều người cho rằng đại học là tấm bằng danh giá, giúp nâng giá trị bản thân và là cánh cửa bước vào tương lai thì thực tế cho thấy tỉ lệ thất nghiệp của sinh viên sau khi tốt nghiệp lại đang gia tăng. Theo số liệu thống kê của bộ Lao động Thương binh và Xã hội chỉ trong quý III của năm 2017 đã có tới 237 nghìn sinh viên ra trường thất nghiệp, đây là con số đáng báo động.

Trong nhiều năm gần đây, có một số sinh viên ra trường thất nghiệp đã tự tay đốt đi tấm bằng mà bản thân dày công đạt được trong 4 - 5 năm đại học, tiêu biểu là 2 trường hợp của 2 cựu sinh viên trường Đại học Kinh tế và Đại học Bách Khoa  giữa năm 2017 và đầu năm 2018, về một góc độ nào đó thì hành động này có thể hơi phản cảm nhưng khi nhìn nhận thẳng vấn đề thì chúng ta nhận thấy rằng hầu hết các bạn sinh viên ra trường đều khó khăn trong việc lăn lộn tìm việc làm.

Thậm chí, cũng có một số bạn sinh viên đã phải dạt dẹo với những công việc không liên quan gì đến chuyên ngành học chỉ để có được 1 nghề ổn định, có chút thu nhập. Tất cả những vấn đề trên đang là nỗi trăn trở lớn mà toàn xã hội đang đi tìm lời giải đáp, vậy liệu mẫu số chung của nó là gì? Bạn nên chọn nghề hay là phải vào đại học như bạn bè cùng lứa?

Đại học có phải là con đường thành công duy nhất?

Theo ghi nhận của IDC – Thời đại mới trong một số diễn đàn, đa số phụ huynh đều đưa ra ý kiến là muốn con vào đại học và kiếm được một ngành nghề mà bản thân họ cho là danh giá và đáng theo đuổi. Tất cả ông bố bà mẹ ai cũng muốn tốt cho con mình, họ suy nghĩ thế này là được, thế kia là không được. Họ luôn hướng tới những gì mà họ cảm thấy tốt và áp đặt cho con em mình vào khuôn mẫu họ mong muốn, điều này vô tình tạo nên áp lực cho học sinh – người hiểu rõ về khả năng, lực học và đam mê của mình.

Đại học là con đường dẫn đến thành công, chúng ta không phủ nhận điều đó nhưng thực tế nó không phải là con đường duy nhất, sẽ còn có những con đường khác tốt hơn nếu như bạn biết đam mê, mục tiêu của bản thân và vạch ra đúng lộ trình tương lai của mình.

Trong bối cảnh hội nhập xã hội hiện nay, khi các nhà đầu tư nước ngoài đua nhau rót tiền vào Việt Nam với những dự án khủng, để phát triển những công trình này, họ luôn ưu tiên tìm kiếm cho công ty mình những nhân tài có năng lực làm việc và kỹ năng thực tiễn công việc hơn là một tấm bằng đỏ chót mà không vững vàng về kỹ năng trong công việc. Có rất nhiều người trẻ học đại học ra không làm được việc gì nhưng cũng có nhiều người không học đại học vẫn có thể thành công.

Điển hình là các gương mặt trẻ tài năng như doanh nhân Nguyễn Thành Trung – người đứng đầu dự án công ty khởi nghiệp Lozi Việt Nam (Lozi Việt Nam là công ty phát triển ứng dụng di động tìm kiếm nhà hàng, món ăn ngon tương tự như Foody). Hay trường hợp cô bạn trẻ Trần Huyền Hương (Hà Nội) người khởi đầu loại hình dịch vụ cà phê mèo ở Hà Nội, lúc đầu cô nàng quyết định bỏ học trường trung cấp quân y mà mình đang theo để bước vào đam mê kết hợp giữa tình yêu thú cưng và sở thích kinh doanh. Với loại hình kinh doanh độc, lạ, dễ thương này quán cà phê của Hương lúc nào cũng chật kín chỗ, sau khi ổn định kinh doanh ở Hà Nội, cô nàng mở thêm chi nhánh ở TP.HCM để phục vụ các bạn trẻ, mỗi tháng cô đều đoạn doanh thu lên tới hàng trăm triệu.

Qua những gương mặt điển hình trên ta xác định điểm chung của con đường thành công không phải là học đại học mà là mục tiêu, là đam mê, là biết mình muốn gì, cần gì, và đôi khi nó cũng phải phù hợp về năng lực, khả năng tài chính của gia đình. Bạn không thể ép mình học ngành kế toán trong khi bạn có đam mê về đồ họa, bạn sẽ không có hứng thú khi ngồi trên giảng đường và 4 năm đại học chỉ làm lãng phí thời gian và tiền bạc. Bạn cũng không nên chọn một trường đại học quá đắt đỏ về học phí, trong khi tài chính gia đình còn hạn hẹp, sẽ khiến cho bản thân khó tập trung vào việc học vì phải lo bươn chải, kiếm tiền bù lại tiền học phí cũng như kinh phí khác.

Học đại học hay nên đi học nghề?        

Theo một phát biểu của Nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục Phạm Vũ Luận được đăng trên báo Dân Trí, ông cho rằng: “chương trình đại học còn coi nhẹ thực hành coi nhẹ vận dụng kiến thức, nặng về lý thuyết, hàn lâm, không gắn với thực tiễn, không gắn với nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ”. Thật vậy, trên thực tế hầu hết chương trình đào tạo ở các trường cao đẳng, đại học còn thiên về lý thuyết, chưa chú trọng nhiều đến thực hành nên việc sinh viên gánh chịu hậu quả thất nghiệp sau khi ra trường không còn quá xa lạ.

Mặc dù lý thuyết cũng là một nền tảng, là cơ sở để bạn có thể làm nghề một cách khoa học, tuy nhiên nếu kiến thức chỉ là những thứ được nằm trên giấy ắt hẳn không bao giờ bạn có thể thành công. Muốn thành công, bạn phải làm nhiều, hiểu rộng, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý thuyết và thực hành.

Nếu như nói đại học thiên về lý thuyết, chưa chú trọng thực hành thì các trung tâm học nghề lại giải quyết khá tốt về vấn đề đó. IDC là ví dụ điển hình của hình thức đào tạo cầm tay chỉ việc, học lý thuyết đi đôi với thực hành. Một điểm cộng khác của IDC – Thời đại mới đó là bạn không cần phải trải qua những kiến thức đại cương như các trường Cao đẳng, Đại học khác mà được đi thẳng ngay vào chương trình học, lý thuyết đi song song với thực hành nên bạn sẽ dễ nắm vững kiến thức và vận dụng ngay trong những bài tập được mô phỏng dựa trên công việc thực tiễn.

Chương trình học đi thẳng vào những kiến thức chuyên môn nên thời gian học được rút ngắn lại chỉ còn 1 năm, đây cũng là một lợi thế cho những học viên học nghề muốn thành công sớm hơn dự định. Chỉ cần học xong một khóa học, bạn có thể tìm việc ngay nhờ những kiến thức chuyên môn cũng như kỹ năng về các phần mềm chuyên dụng vững vàng (đây là những kỹ năng được các nhà tuyển dụng ráo riết tìm kiếm trong thời gian gần đây).

Đam mê là chìa khóa dẫn tới thành công

Sau khi học xong nghề, xin được một công việc ổn định, bạn vẫn có thể tiếp tục mở rộng con đường thăng tiến của mình với các hệ đại học tại chức, vừa học vừa làm để có một tấm bằng đại học. Chúng tôi đồng ý rằng bằng cấp góp phần khẳng định học thức của con người, thế nhưng bạn đi từ con đường học nghề lên đại học hệ tại chức bạn vẫn có thể thành công, hơn thế nữa bạn còn có thể thành công hơn người khác. Tại vì sao? Vì trong thời gian bạn học nghề bạn được đào tạo những kỹ năng thực hành, chỉ trong 1 thời gian đào tạo ngắn hạn bạn bước ra đời sớm, kiếm được 1 công việc ở công ty ABC nào đó và cọ xát với nghề trong một khoảng thời gian nhất định. Đến lúc bạn muốn quay lại học đại học ắt hẳn bạn đã có cái nhìn bao quát hơn về nghề, không còn mông lung như những em sinh viên chân ướt chân ráo ở quê lên, bước vào đại học với khối lượng kiến thức lý thuyết khổng lồ mà thời gian thực hành ít ỏi.

Một khi bạn đã nắm vững công việc thực tế thì những kiến thức lý thuyết sẽ dễ dàng tiếp thu hơn, nó không còn quá khô khan, cứng nhắc, bạn có thể kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý thuyết và thực hành ngay trong chính công việc của bản thân.

Chọn nghề gì để không thất nghiệp

Nghề thiết kế đồ họa               

Nghề thiết kế đồ họa là một nghề không mới, nó đã xuất hiện từ rất lâu, tuy nhiên ở thời đại 4.0, thời đại của sự phát triển công nghệ, truyền thông – quảng cáo, thiết kế đồ họa trở thành một ngành học hấp dẫn với cơ hội việc làm cao. Theo thống kê của trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM năm 2015, mỗi năm cần hơn 1 triệu nhân lực trong lĩnh vực này.

Nghề thiết kế đồ họa là nghề dễ tìm việc, với nhiều lựa chọn nghề nghiệp trong tương lai. Nếu như bạn học thiết kế, sau khi ra trường bạn có thể sáng tạo nên nhiều sản phẩm mà bất cứ nhãn hàng nào cũng cần có như: thiết kế bao bì, bộ nhận diện thương hiệu, banner quảng cáo, poster, flyer…. Sự đòi hỏi tính thẩm mỹ trong thiết kế ngày càng tăng cao và có sự phân cấp rõ ràng, ở mức thấp thì một thiết kế đòi hỏi đảm bảo nội dung, ưu nhìn, còn để đạt được khả năng tạo ấn tượng cho người xem thì cần có sự sáng tạo.

Những đơn vị in ấn, xuất bản, báo chí,…hay cả những doanh nghiệp kinh doanh bất kỳ lĩnh vực nào cũng cần tạo nên sự ấn tượng trong các sản phẩm thiết kế, thu hút công chúng và đối tượng mục tiêu, đánh bại đối thủ cạnh tranh. Ví dụ như gần đây, vào mùa World Cup 2018, nhờ những thiết kế độc đáo, hài hước, thú vị mà nhãn hàng Durex đã tạo nên một bước tiến lớn trong việc PR thương hiệu. Chả cần làm gì rùm beng, chỉ cần hình ảnh ấn tượng cộng với bắt đúng trend thì tất nhãn hàng sẽ lên như diều gặp gió, Durex là một minh chứng cho việc xây dựng thương hiệu dựa trên thiết kế và thiết kế đồ họa trong phát triển thương hiệu là rất quan trọng.

Bất kỳ công ty nào cũng cần nhân viên thiết kế đồ họa để xây dựng hệ thống thương hiệu.

Bởi những lẽ đó mà rất nhiều công ty từ lớn đến nhỏ, từ lĩnh vực này hay lĩnh vực kia đâu đâu cũng ráo riết săn đầu người cho vị trí thiết kế đồ họa để nâng tầm công ty, thu hút sự quan tâm của đối tượng mục tiêu. Do vậy,nếu như bạn có năng lực thì sẽ bị “chộp” ngay sau khi ra trường mà không cần yêu cầu quá cao về bằng cấp.

Nghề thiết kế đồ họa có nhu cầu lao động cao cộng với hiếm nhân lực ắt hẳn tỉ lệ thuận với mức thu nhập hấp dẫn. Mức thu nhập của một designer có năng lực hiện nay có thể lên tới 17 – 20 triệu, theo như tham khảo của tôi tại một số trang tin tuyển dụng thì nếu như bạn vừa mới ra trường có thể mức lương khởi điểm sẽ từ 10 – 12 triệu/tháng, mức lương này sẽ tăng theo thời gian tùy năng lực của bạn. Bên cạnh công việc chính trên công ty bạn có thể nhận thêm dự án từ bên ngoài để tăng thu nhập, mức thu nhập tăng theo khả năng sáng tạo của bạn, thậm chí không có giới hạn.

Ngoài mức thu nhập đáng mơ ước thì công việc thiết kế đồ họa là một nghề khá thú vị, những người đi theo ngành design luôn chìm đắm trong sự sáng tạo, họ luôn sống trong một thế giới riêng đầy hình ảnh, sắc màu,…Mỗi sản phẩm ra đời được ví như một đứa con tinh thần, theo đó cái tôi, cá tính của dân design được thể hiện trong sản phẩm, nếu như được công chúng đón nhận thì đó là niềm vui của người làm thiết kế.

Chính vì cái tôi, tính cá nhân và sự khác biệt trong các sản phẩm mà dân design là ra mà họ trở nên nổi bật hơn so với cộng đồng, họ trở nên dễ nổi tiếng và có những bước đi trọng vọng trong sự nghiệp. 

Bên canh khả năng dễ nổi tiếng thì bạn cũng có cơ hội đạt nhiều giải thưởng về nghề, nếu như bạn cứng tay nghề bạn có thể đăng kí tham gia các cuộc thi mang tầm vóc khu vực, quốc gia hoặc thậm chí quốc tế để rinh về cho mình những giải thưởng đáng giá. 

Nghề họa viên kiến trúc                                      

Họa viên kiến trúc là một nghề được xem là cánh tay phải của kiến trúc sư. Một kiến trúc sư phải đảm nhiệm nhiều công việc nên họ rất cần đến sự hỗ trợ của các cộng sự trong việc triển khai chi tiết và hoàn thành hồ sơ thiết kế, trước đây công việc này thực hiện bởi các kiến trúc sư mới ra trường nhưng hiện nay nó được thực hiện bởi đội ngũ họa viên kiến trúc. Họa viên kiến trúc là những người nắm vững được nguyên lý thiết kế, cấu tạo kiến trúc, đọc hiểu được các bản vẽ kỹ thuật và sử dụng thành thạo các phần mềm chuyên dụng Autocad, Sketchup, 3D Max, Revit,…Dựa trên những hiểu biết về chuyên môn và các công cụ phần mềm, họ hoàn thiện các bản vẽ khai triển chi tiết và mô phỏng không gian theo ý tưởng của kiến trúc sư.

Họa viên kiến trúc là cánh tay phải của kiến trúc sư, nghề này đang hot bởi nhu cầu nâng cấp nhà ở, cơ sở hạ tầng ngày càng cao

Xã hội càng phát triển thì nhu cầu nhà ở và không gian kiến trúc nội thất đẹp ngày càng nhiều, dẫn đến nhu cầu tuyển dụng Họa viên kiến trúc 2D, việc làm Họa viên 3D ngày càng cao của các doanh nghiệp tư vấn thiết kế kiến trúc, thiết kế nội thất và xây dựng… Theo thống kê của Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực thông tin và thị trường lao động TP.HCM, mỗi năm TP.HCM cần 10.000 lao động trong lĩnh vực họa viên kiến trúc, và với ghi nhận từ nhu cầu tuyển dụng của các đối tác tại IDC thì bình quân mỗi tháng chúng tôi nhận được khoảng 40 tin tìm kiếm ứng viên cho các vị trí trong lĩnh vực họa viên kiến trúc.

Trong khi cả nước đang đi vào xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng trên quy mô lớn, có thể ví nước ta trong giai đoạn này là “đại công trường” với hệ thống nhà ở, trung tâm mua sắm, trung tâm thương mại, khu vui chơi, trường học, bệnh viện,… ngày càng được nâng cấp. Để đảm bảo mức độ chính xác và thẩm mỹ trong thi công thì cần có một đội ngũ họa viên đủ năng lực. Do đó, nếu như bạn không có bằng cấp đại học bạn vẫn có thể dễ dàng tìm việc, chỉ cần một chút năng khiếu, sự cần cù chịu khó là bạn có thể tự tin trở thành dân trong nghề với mức lương hấp dẫn. Thậm chí nhiều học viên tại IDC đã tìm được các hợp đồng về làm thêm như khai triển bản vẽ kiến trúc, hồ sơ cấu tạo kiến trúc, vẽ phối cảnh 3D…

Bên cạnh những cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn, nghề họa viên kiến trúc cũng được nhiều bạn trẻ lựa chọn bởi tính chất công việc luôn luôn đổi mới, thú vị, có sự chuyển biến nghề nghiệp theo các ứng dụng công nghệ thông tin, các công cụ phần mềm chuyên môn trong thiết kế kiến trúc. Chính vì sự thay đổi, cập nhật theo thời đại của nghề họa viên kiến trúc nên nó là một nghề không bao giờ già.

Không dừng lại ở đó, nghề họa viên đang có một sức thu hút đối với những người học nghề bởi thời gian đào tạo ngắn hạn, không mất quá nhiều thời gian để hoàn thành một khóa học và ra kiếm ngay việc làm. Thậm chí, chỉ mất một năm học tại IDC với số tiền học phí không quá 2 tháng lương sau khi ra trường học viên đã có một nghề vững chải để có thể kiếm tiền cả đời từ nó. Theo ghi nhận thực tế của chúng tôi, những học viên đã và đang theo học tại IDC không chỉ có học viên học nghề mà ngay cả sinh viên các trường đào tạo ngành kiến trúc cũng ghi danh tại đây với mục đích bổ sung thêm kỹ năng thực hành và kiến thức phần mềm để làm đầy hành trang sau khi ra trường.

Bài tập của học viên Nguyễn Quang Minh Quân lớp học viên kiến trúc cao cấp - HCK 43 (IDC)

Một số bài tập phối cảnh kiến trúc do học viên IDC thực hiện:

Lời cuối tóm lại, cho dù bạn là một học sinh hay phụ huynh đang tìm lối đi cho con em của mình, hãy cân nhắc giữa việc lựa chọn học nghề và học đại học, vì thực tế tuyển dụng hiện nay bằng cấp và điểm số không còn quá quan trọng, thành tích cũng không mang lại cho chúng ta được một việc làm tốt, một mức lương hấp dẫn nếu như không có khả năng thực hành hay ứng dụng kiến thức vào chính công việc thực tế.

Đam mê là tất cả! hãy để nó dẫn lối cho bạn hoặc con em mình, vì chỉ khi có đam mê chúng ta mới vượt qua được những khó khăn, sự khắc nghiệt của nghề nghiệp, nếu không yêu thích công việc mình lựa chọn thì cuối cùng những kiến thức trên trường nó sẽ hóa khô khan, tẻ nhạt.

Bạn nên dành 1 phút tìm hiểu về các nghề học dễ xin việc hiện nay, đây có thể là cơ hội của bạn:
Khóa học Thiết kế Đồ họa Chuyên nghiệp.
Khóa học Họa viên Thiết kế Nội thất.
Khóa học Họa viên Kiến trúc Cao cấp.
Cập nhật thêm rất nhiều khóa học trong Chương trình đào tạo.

Cập nhật thêm thông tin:
Đồ án.
Lịch khai giảng.